پائولو کوئیلو در کتاب “ورونیکا تصمیم میگیرد بمیرد”، نوشته است: “دیوانه باش! اما یاد بگیر چطور بدون قرار گرفتن در مرکز توجه دیوانه باشی. آنقدر شجاع باش که بتوانی متفاوت زندگی کنی.”
هیدئو کوجیما، بازیساز مطرح ژاپنی که اتفاقا زادروز یکسانی با کوئیلو دارد (24 آگوست) یکی از افرادیست که جرئت دیوانه بودن دارد. کوجیما که خالق مجموعه جذاب متال گیر است، به عنوان پدر سبک مخفی کاری نیز شناخته میشود. امروز قصد داریم نکاتی جذاب از دنیای حرفهای و شخصی کوجیما را با شما در میان بگذاریم. با بارسلون همراه باشید.
کودکی و نوجوانی هیدئو کوجیما
هیدئو کوجیما در خانوادهای متوسط در توکیوی ژاپن متولد شد؛ پدر او داروساز بود. اما برای بازاریابی و فروش مجبور بود تا همیشه در مسافرت باشد. او در کودکی همراه با خانواده از توکیو به اوساکا نقل مکان کرد و بیشتر دوران کودکی خود را در این شهر گذراند.
پدر و مادر او به تماشای فیلم و سینما علاقهی بسیاری داشتند. همین موضوع باعث شد تا هیدئو از کودکی با سینما آشنا شود و با خانواده به تماشای فیلمهای مختلف بنشیند. او در کودکی قصد داشت تا در آینده فیلمساز شود؛ اما دست سرنوشت بنا داشت تا هیدئو کوجیما در صنعت دیگری بدرخشد. البته علاقه به فیلم و دنیای سینما هنوز در هیدئو وجود دارد، چنانکه در بیوگرافی حساب اینستاگرام خود نوشته است: “70 درصد بدن من از فیلم تشکیل شده است!”
او در 13 سالگی پدر خود را از دست داد که این اتفاق ضربهی بزرگی به او زد. پس از فوت پدر هیدئو، مادرش تصمیم گرفت تا به کاری مشغول شود و زندگی فرزندانش را تامین کند؛ به همین دلیل هیدئو بیشتر روزها را در خانه تنها سپری میکرد که این تنهایی تاثیر بسیاری بر شخصیت وی گذاشته است.
اوضاع آشفتهی اقتصادی خانواده باعث شد تا کوجیما نتواند رویای فیلمسازی را دنبال کند. البته او در دوران نوجوانی با استفاده از دوربین فیلمبرداری 9 میلیمتری چندین فیلم کوتاه ساخت که در این راه از کمک بعضی از دوستان خود نیز بهره گرفت.
تحصیلات دانشگاهی و پیوستن هیدئو کوجیما به کونامی:
هیدئو برای کمک به اوضاع اقتصادی خانوادهاش تصمیم گرفت تا در رشته اقتصاد به تحصیل ادامه دهد. او در این زمان داستانهایی برای مجلات مختلف ارسال میکرد که عمدتا به دلیل حجم بالا مورد قبول قرار نمیگرفتند.
پس از آشنایی با دنیای گیم از طریق کنسول نینتندو NES، جذب این صنعت شد و تصمیم گرفت راه خود را از در این حوزه دنبال کند. دوستانش در ابتدا از این تصمیم هیدئو شگفت زدهشدند و تلاش کردند وی را منصرف کنند اما او مصمم بود تا به عنوان طراح بازیهای رایانهای فعالیتکند. او در سال 1986 به کونامی پیوست؛ دلیل انتخاب کونامی از سوی کوجیما بسیار جالب است. در آن زمان کونامی تنها کمپانی بازیسازی بود که در بازار سرمایه و بورس ژاپن ثبت شده بود و کوجیما به همین دلیل تصمیم گرفت تا در کونامی مشغول به کار شود.
او که در آن زمان هیچ احاطهای بر برنامهنویسی نداشت، به عنوان طراح در واحد MSX (رایانه خانگی محصول مایکروسافت که تا سالها و پیش از عرضه نینتندو NES در ژاپن محبوبیت بالایی داشت) کونامی به کار گرفتهشد. نکته جالب اینکه در آن زمان برای “طراح بازی ویدیویی” واژهای در زبان ژاپنی وجود نداشت، به همین دلیل اگر فرد غریبهای شغل کوجیما را از او میپرسید، او که علاقهای به توضیح اضافه نداشت میگفت که در یک بنیاد مالی مشغول به کار است!
حرکت به سمت موفقیت
شروع هیدئو در کونامی بسیار کند و ناامیدکننده بود، بسیاری از ایدههای او توسط رؤسای او رد میشدند و هیچ کس به او ایمان نداشت. در ابتدای کار او به عنوان طراح در بازی Antarctic Adventure مشغول به کار شد که دنبالهای برای بازی Penguin Adventure محسوب میشد. کوجیما حس اکشن موجود در بازی را نسبت به نسخه قبل افزایش داد، المانهای نقشآفرینی به آن اضافه کرد و نیز چندین پایان در آن قرار داد. پس از موفقیت نسبی Antarctic Avdenture، یکی از معاونین ارشد کونامی، کوجیما را مسئول یک بازی کوچک به نام Metal Gear کرد. و این شروع تاریخسازی کوجیما بود.
کوجیما از تکنولوژی استفاده شده در بازیهای اکشن در آن زمان رضایت نداشت، به همین دلیل تصمیم گرفت تا با الهام از فیلم فرار بزرگ (The Great Escape محصول سال 1963 با بازی استیو مککوئین) به جای تمرکز بر اکشن و مبارزه، روی پرهیز از مبارزه تمرکز کند؛ و این چنین بود که سبک مخفیکاری در دنیای گیم متولد شد.
متال گیر در سال 1987 در ژاپن و قسمتهایی از اروپا بر روی MSX2 عرضه شد، و اندکی بعد بر روی NES نیز پورت شد و با استقبال گستردهی علاقمندان روبرو شد. بازی بعدی کوجیما یعنی Snatcher نیز به دلیل تمرکز بر داستانسرایی و کات سینهای سینمایی (ویدیوهای پخش شده در میان بازی) بسیار مورد توجه منتقدین قرارگرفت، ویژگیهایی که پس از آن تبدیل به مشخصههای آثار کوجیما شدند.
در سال 1990 و با عرضهی دنبالهی بازی متال گیر با نام Solid Snake، سبک مخفیکاری توسط کوجیما به اوج رسید و مخفی کاری با تکامل در این بازی، برای همیشه در دنیای گیم ماندگار شد.
ادامه موفقیت کوجیما و بازی متال گیر (Metal Gear):
دو عنوان بعدی فرنچایز متال گیر یعنی Metal Gear Solid و Metal Gear Solid 2 باعث تبدیل شدن کوجیما به چهرهای شناختهشده در صنعت گیم شدند و بسیاری از افراد توانایی وی در داستانسرایی را ستودند. در مورد عناوین بعدی متال گیر صحبتهای زیادی وجود دارد، مثلا اینکه کوجیما پس از Metal Gear Solid 2 علاقهای به ساخت بازیهای بیشتر از دنیای متال گیر نداشته و تهدید طرفداران و فشارهای کونامی او را مجبور به همکاری در ساخت عناوین بعدی این فرنچایز کرده است. البته اجبار کوجیما به ساخت این عناوین چیزی از ارزش آنها نمیکاهد، بلکه تمامی عناوین بعدی این سری مانند Guns of the Patriots و the Phantom Pain، همگی شاهکارهای دوران خود هستند. حتی گیمرهای قدیمی ممکن است صفهای طویل در سراسر دنیا برای خرید Metal Gear Solid 4: Guns of the Patriots را به خاطر داشته باشند.
تپههای خاموش (شده!)
در سال 2014، دموی قابل بازی رمزآلود و عجیبی بر روی استور پلیاستیشن قرار گرفت که P.T نام داشت. دمویی فوقالعاده ترسناک که هرکس موفق به تجربهی آن شدهاست، آن را یکی از ترسناکترین بازیهایی میداند که تا کنون بازی کردهاست.
کسانی که موفق به اتمام این دمو شدند، متوجه شدند که این دمو درواقع تریلریست برای عنوانی در فرنچایز سایلنت هیل که Silent Hills نام دارد و این عنوان که قرار است در آینده عرضه شود، حاصل همکاری کوجیما با گیلرمو دل تورو، کارگردان مطرح و از دوستان نزدیک کوجیما، و نیز جونجی ایتو، هنرمند مطرح فعال در سبک ترسناک در ژاپن است. در همین حین کوجیما مشغول توسعهی بازی Metal Gear Solid V: the Phantom Pain نیز بود که بر اساس اعلام رسمی خود او، قرار بود آخرین فعالیت او در فرنچایز متال گیر باشد.
مشکلات هیدئو کوجیما با کونامی
در سال 2015، مشکلات کونامی و کوجیما شروع به پیدا شدن کردند. بر اساس گزارشات، کونامی احساس میکرد که کوجیما با بلندپروازیهای خود در روند ساخت بازی the Phantom Pain، باعث شدهاست تا منابع بسیار زیادی برای این بازی صرف شوند و این پروژه بیش از حد خرج روی دست کونامی گذاشتهاست. هرروز شایعات زیادی حول تمایل کوجیما به خروج از کونامی منتشر میشدند تا اینکه در اکتبر 2015، تمامی آنها به واقعیت پیوستند و کوجیما و کونامی راهشان را از یکدیگر جدا کردند. در نتیجهی جدایی کوجیما، بخشهای پایانیthe Phantom Pain ناتمام ماندند و نیز توسعه و ساخت Silent Hills به طور کلی لغو شد. وکلای کونامی حتی به کوجیما هشدار دادند که در مراسم Game Awards سال 2015 برای دریافت جایزهی بهترین بازی اکشن که Phantom Pain موفق به بردن آن شدهبود، شرکت نکند.
لغو ساخت Silent Hills باعث نارضایتی افراد بسیاری در جهان شد که علاقه داشتند دنیای سایلنت هیل را از زاویه دید کوجیما تجربه کنند. عنوانی که دموی آن، P.T، نوید یک بازی فوقالعاده و بهیادماندنی را میداد.
تاسیس استودیوی شخصی هیدئو کوجیما، همکاری با سونی و Death Stranding
در دسامبر 2015، کوجیما خبر از تاسیس استودیوی مستقل خود با نام Kojima Productions داد و همچنین اعلام کرد که اولین عنوان این استودیو، به طور اختصاصی برای پلیاستیشن 4 منتشر خواهد شد. در نمایشگاه E3 سال 2016، بازی Death Stranding به علاقمندان معرفی شد. بسیاری از همکارانِ کوجیما در پروژهی لغو شدهی Silent Hills مانند گیلرمو دل تورو و نورمن ریداس، و نیز افراد شناختهشدهی جدیدی مانند مدس میکلسن در Death Stranding با او همکاری داشتند.
Death Stranding در زمان عرضه واکنشهای متفاوتی را برانگیخت. بسیاری آن را به دلیل تلاش برای ارائه چیزهای جدید و نوآوری ستایش کردند و البته در مقابل افراد زیادی هم اعتقاد داشتند که Death Stranding حتی خودش نیز نمیداند میخواهد چجور عنوانی باشد و چه تجربهای ارائه کند و بازی خیلی برایشان سرگرمکننده نبود. کوجیما در مورد این بازی گفتهبود که هدفش از ساخت این بازی، پرداختن به موضوع “تنهایی” و معالجهی آن است. در صحبتی دیگر کوجیما اعلام کرده که برگزیت و دونالد ترامپ، دو مشوق اصلی او برای ساخت Death Stranding بودهاند. البته با توجه به اینکه دنیای این بازی کاملا دیستوپیایی و آخرالزمانی است، چنین موضوعی منطقی به نظر میرسد.
هیدئو کوجیما و علاقه به فیلمسازی
کوجیما پس از تاسیس استودیوی شخصی خود، طی مصاحبهای گفت که همچنان مانند دوران کودکی و نوجوانی به ساخت فیلم علاقمند است. او در پاسخ به این موضوع که بسیاری از طرفداران سری متال گیر خواهان ساخت فیلمی دربارهی این فرنچایز هستند گفت: “فکر نمیکنم ایدهی خوبی باشد، چرا که متال گیر مربوط به دنیای گیم است و باید در همین دنیا باقی بماند. البته بازیهای دیگری وجود دارند که ساخت فیلم از دنیای آنها بسیار خوب و جذاب خواهد بود؛ اما متال گیر یکی از آن بازیها نیست.”
حال و آینده
در این روزها کوجیما در استودیوی خود مشغول کار بر روی دو عنوان بزرگ است که یکی انحصاری پلیاستیشن و دیگری حاصل همکاری با مایکروسافت هستند. عنوان انحصاری پلیاستیشن، دنبالهی Death Stranding است که با نام DS2 شناخته میشود و در مراسم Game Awards 2022 تریلر معرفی آن پخش شد.
کوجیما در مورد همکاری با مایکروسافت گفتهاست بازی که در حال کار بر روی آن هستند “کاملا جدید است و کسی تا به حال مشابه آن را تجربه نکرده است.”
بنظر میرسد این نابغهی حوزه گیم همچنان میخواهد با ساخت عناوین بهیادماندنی، گیمرها را سرگرم کند و نام خود را بیش از پیش در این صنعت جاودانه کند.
آیا تا کنون هیچکدام از عناوین ساخت هیدئو کوجیما را تجربه کردهاید؟ نظرات خود را در مورد این بازیساز با ما در میان بگذارید.